Τα προβιοτικά τον τελευταίο καιρό έχουν λάβει ευρεία προσοχή, καθώς φαίνεται να διαδραματίζουν ουσιαστικό ρόλο στη διατήρηση της ανθρώπινης υγείας.
Τι ακριβώς είναι όμως τα προβιοτικά; Είναι ωφέλιμα; Ποιες τροφές τα περιέχουν και πότε πρέπει να λαμβάνουμε συμπλήρωμα;
Τι είναι τα προβιοτικά
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, τα προβιοτικά είναι ζωντανά μικρόβια, που σε συγκεκριμένες συγκεντρώσεις, έχουν οφέλη για τον οργανισμό. Μάλιστα, δεν είναι τυχαία η ονομασία τους. Η λέξη προβιοτικά συντίθεται από των «προ» και «βίου» και υποδηλώνει την ικανότητα τους να προάγουν την υγεία.
Η ισορροπία της χλωρίδας του εντέρου μπορεί να διαταραχθεί λόγω διάφορων παραγόντων. Η κακή διατροφή αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους. Πιο συγκεκριμένα, η υψηλή κατανάλωση λιπαρών τροφών, η περιορισμένη πρόσληψη φυτικών ινών, το αλκοόλ και τα μη ρυθμισμένα γεύματα.
Επίσης, το άγχος και διάφορες παθήσεις διαταράσσουν την εντερική μικροχλωρίδα. Ιδιάζουσας σημασίας είναι και η λήψη αντιβιοτικών. Δεν σκοτώνουν μόνο τα επικίνδυνα βακτήρια αλλά και τα καλά, με αποτέλεσμα την ανάπτυξη παθογόνων μικροοργανισμών στο έντερο. Έτσι, η λήψη προβιοτικών μπορεί να προσφέρει μια σειρά από ευεργετικές δράσεις στην εντερική χλωρίδα.
Ιδιότητες που έχουν τα προβιοτικά
Αρχικά, ενισχύουν τη διαδικασία της πέψης και της απορρόφησης των θρεπτικών συστατικών συνεισφέροντας στην υγεία των οστών.
Τα προβιοτικά βοηθούν τον αμυντικό μηχανισμό του σώματος με την αναστολή της ανάπτυξης παθογόνων μικροοργανισμών και με την καταστροφή τοξικών ουσιών. Επίσης, προστατεύουν από παθήσεις όπως είναι η δυσανεξία στη λακτόζη και δρουν ανακουφιστικά για το ευερέθιστο έντερο, τη νόσο Crohn και την ελκώδη κολίτιδα.
Επιπλέον, αποτελούν έναν φυσικό και ασφαλή τρόπο για την μείωση των συμπτωμάτων της δυσκοιλιότητας. Ταυτόχρονα, συμβάλλουν στην υγεία της στοματικής κοιλότητας, καταπολεμώντας την τερηδόνα και τη δυσάρεστη αναπνοή.
Τα οφέλη όμως των προβιοτικών για την υγεία δεν σταματούν εδώ. Δρουν προστατευτικά για το πεπτικό κατά τη διάρκεια λήψης αντιβίωσης. Συμβάλλουν στην ισορροπία της χλωρίδας του γυναικείου κόλπου, στην πρόληψη και θεραπεία των ουρολοιμώξεων.
Eπίσης, ενισχύουν τον περιορισμό του επιπολασμού της αλλεργίας σε ευαίσθητα άτομα και του κινδύνου ορισμένων μορφών καρκίνου. Τέλος, βοηθούν στην μείωση της LDL-Χοληστερόλης, καθώς και του κινδύνου εμφάνισης καρδιαγγειακών παθήσεων.
Τροφές με προβιοτικά
Τα προβιοτικά όπως τεκμαίρεται παραπάνω, πρέπει να συμπεριλαμβάνονται στη διατροφή μας καθημερινά. Ποιες είναι οι καλύτερες πηγές όμως;
Πολλοί λαμβάνουν προβιοτικά με την μορφή συμπληρωμάτων, υπάρχουν όμως και σε ζυμωμένα τρόφιμα. Το γιαούρτι αποτελεί την πιο γνωστή πηγή «καλών βακτηρίων». Βέβαια, τα επιδόρπια γιαούρτια έχουν υποστεί επεξεργασία που καταστρέφει τα προβιοτικά, γι’ αυτό καλύτερα να επιλέγονται κατσικίσια ή πρόβεια.
Επιπλέον, τα μαλακά τυριά, περιέχουν υψηλή ποσότητα προβιοτικών όπως φέτα, η μοτσαρέλα, το cottage, το κατίκι ή το μανούρι και το cheddar. Σημαντικές πηγές προβιοτικών ακόμα, αποτελούν ο τραχανάς, οι ελιές και το τουρσί.
Εκτός από τρόφιμα υπάρχουν και ροφήματα με υψηλή περιεκτικότητα σε προβιοτικά όπως το ξινόγαλα και το κεφίρ. Το κόκκινο κρασί και η μπύρα είναι επίσης προϊόντα ζύμωσης, πλούσια σε προβιοτικά.
Ποιοί δεν πρέπει να παίρνουν προβιοτικά
Πρέπει να σημειωθεί ότι υπάρχουν και άνθρωποι που θα πρέπει να αποφεύγουν την κατανάλωση προβιοτικών.
Τέτοιοι είναι οι ανοσοκατασταλμένοι και ασθενείς με αυξημένο κίνδυνο λοίμωξης. Επίσης, στα βρέφη και γενικότερα στα παιδιά πρέπει να δίνεται προσοχή καθώς υπάρχει αυξημένος κίνδυνος για λοίμωξη από κάποιο βακτήριο.
Ισορροπημένη διατροφή
Κλείνοντας, μια σωστή και ισορροπημένη διατροφή μπορεί να παρέχει τα απαραίτητα προβιοτικά που ενισχύουν τον οργανισμό με ποικίλους τρόπους.
Η χρήση συμπληρωμάτων καλό είναι να γίνεται κατόπιν σύστασης από κάποιο ειδικό Διαιτολόγο Διατροφολόγο ή άλλο επιστήμονα υγείας.