Ο Δείκτης Μάζας Σώματος (Body Mass Index) είναι ένα εργαλείο το οποίο μας βοηθά στην αξιολόγηση του σωματικού βάρους σε σχέση με το ύψος.
Μήπως σε προβληματίζει αν το βάρος σου χρειάζεται έλεγχο; Ο BMI μπορεί να σε κατευθύνει. Λίγο βάρος, λίγο ύψος, μια μαθηματική πράξη και τσουπ, έχουμε απάντηση!
Αλλά για στάσου, είναι όντως τόσο απλό;
Τι είναι ο Δείκτης Μάζας Σώματος (ΔΜΣ);
Ο Δείκτης Μάζας Σώματος, είναι ένα εργαλείο το οποίο μας βοηθά στην αξιολόγηση του σωματικού βάρους σε σχέση με το ύψος.
Αναπτύχθηκε τον 19ο αιώνα από έναν Βέλγο μαθηματικό και στατιστικολόγο και έγινε δημοφιλής τη δεκαετία του 1970. Τότε, άρχισε να χρησιμοποιείται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, με στόχο την αξιολόγηση του κίνδυνου εμφάνισης προβλημάτων υγείας σχετικών με το βάρος.
Πώς υπολογίζεται ο Δείκτης Μάζας Σώματος
Για το υπολογισμό του δείκτη, χρησιμοποιείται η εξίσωση ΔΜΣ = Βάρος (κιλά) / Ύψος² (μέτρα).
Για παράδειγμα, αν κάποιος ζυγίζει 60 κιλά και το ύψος του είναι 1,65 μέτρα, ο BMI υπολογίζεται ως εξης : ΔΜΣ = 60 / (1.65 * 1.65) = 22,03.
Πώς ερμηνεύονται οι τιμές του Δείκτη Μάζας Σώματος
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, υπάρχουν οι εξής κατηγορίες με βάση τις τιμές που προκύπτουν:
- Ελλιποβαρής: κάτω από 18,5
- Φυσιολογικό βάρος: 18,5 – 24,9
- Υπέρβαρος: 25 – 29,9
- Παχυσαρκία: 30 και άνω
Αυτές οι κατηγορίες βοηθούν να φανεί αν το βάρος είναι φυσιολογικό ή χρειάζεται να ληφθούν μέτρα για την προστασία της υγείας.
Πόσο αξιόπιστος είναι ο ΒΜΙ ως δείκτης υγείας
Ο Δείκτης Μάζας Σώματος είναι ένα εύχρηστο εργαλείο, ωστόσο έχει σημαντικούς περιορισμούς.
Αρχικά, δεν λαμβάνει υπόψη τη σύσταση του σώματος, δηλαδή το ποσοστό λίπους και μυών. Η σωματική σύνθεση διαφέρει σημαντικά από άτομο σε άτομο. Για παράδειγμα, κάποιος που αθλείται και έχει αυξημένη μυϊκή μάζα ενδέχεται να έχει υψηλό BMI ακόμαι και αν δεν είναι υπέρβαρος ή παχύσαρκος.
Αντίστοιχα, ο δείκτης μπορεί να είναι ψευδής σε εγκύους, ηλικιωμένους και παιδιά. Επομένως, δεν είναι κατάλληλος για όλους.
Επίσης, o ΒΜΙ δεν λαμβάνει υπόψη το φύλο και οι γυναίκες έχουν διαφορετικές ανάγκες σε λιπώδη ιστό από τους άντρες. Ο Δείκτης Μάζας Σώματος ωστόσο χρησιμοποιεί την ίδια κλίμακα για όλους, γεγονός που οδηγεί σε ανακριβείς εκτιμήσεις.
Ακόμη, ο Δείκτης Μάζας Σώματος δεν προσαρμόζεται με την ηλικία. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να είναι λιγότερο αξιόπιστος μιας και η ηλικία είναι σημαντικός παράγοντας για τις ανάγκες του σώματος και την κατανομή του λίπους.
Τέλος, ο Δείκτης Μάζας Σώματος δεν αξιολογεί την κατανομή του λίπους. Για παράδειγμα, το κοιλιακό λίπος συνδέεται με υψηλότερο κίνδυνο για καρδιαγγειακές παθήσεις. Συνεπώς ο δείκτης αυτός πρέπει να συνδυάζεται με άλλες μετρήσεις όπως η περίμετρος της μέσης, για μια πληρέστερη εικόνα της υγείας.
Συμπέρασμα για τον Δείκτη Μάζας Σώματος
Ο Δείκτης Μάζας Σώματος μπορεί να δώσει μια πρώτη εικόνα για τη σχέση βάρους-ύψους και την υγεία.
Ο υπολογισμός του είναι απλός και η χρήση του γρήγορη προσφέροντας έναν φθηνό και άμεσο τρόπο για την αξιολόγηση του βάρους. Είναι ιδιαίτερα χρήσιμος σε πληθυσμιακό επίπεδο, καθώς επιτρέπει την ανάλυση δεδομένων για στατιστική μελέτη.
Ωστόσο, δεν αποτελεί την απόλυτη απάντηση για το βάρος και τη υγεία. Όπως αναφέρθηκε, δεν λαμβάνει υπόψη τη μυϊκή και λιπώδη μάζα του ατόμου, περιορίζοντας την ακρίβεια της εκτίμησης και δεν είναι κατάλληλος για όλες τις ηλικιακές ομάδες ή φυσικές καταστάσεις.
Επομένως, για να έχουμε μια πλήρη εικόνα της υγείας μας, χρειάζεται να εξεταστούν και άλλοι παράγοντες. Τέτοιοι είναι η σύνθεση του σώματος, η φυσική κατάσταση και το γενετικό ιστορικό.
Γενικότερα, αν ο Δείκτης Μάζας Σώματος σας προβληματίζει, μην διστάσετε να επισκεφθείτε έναν επαγγελματία Διατροφολόγο. Οι αλλαγές στη διατροφή σε συνδυασμό με την άσκηση θα βοηθήσουν όχι μόνο στην μείωση του βάρους αλλά στη βελτίωση της υγείας.
Το σημαντικότερο είναι να προσέχουμε τον εαυτό μας, όχι μόνο τους αριθμούς.